Changa Chitabo, 19 tuổi và em trai Josephat, 17 tuổi, loạng choạng và cố gắng giữ thăng bằng và bước đi khi giáo viên chủ nhiệm chạy tới để hỗ trợ họ. Họ không được đến với các cơ sở giáo dục đặc biệt vì làng quê của họ nằm ở ngoại ô nông thôn của thị trấn Ndola, cách thủ đô Lusaka của Zambia khoảng 750 km về phía bắc.
Innocent Chitabo, cha của họ chia sẻ rằng ông từng mất ngủ nhiều đêm để cố gắng chăm sóc sức khỏe cho các con, đáp ứng các nhu cầu cơ bản và tìm một trường học đặc biệt cho các con. Cả hai người con của ông đều bị hội chứng Usher, một căn bệnh di truyền hiếm gặp ảnh hưởng đến cả thính giác và thị giác và đôi khi gây ra vấn đề về thăng bằng.
Vào năm 2021, ông Chitabo đã tìm được chỗ học cho các con tại cơ sở Trường học và Dự án cho trẻ có nhu cầu đặc biệt ở Bauleni.
Sinh ra và lớn lên ở vùng nông thôn Ndola, ông Chitabo xúc động nói về việc nuôi dạy trẻ khuyết tật ở vùng nông thôn khó khăn như thế nào. Ông lưu ý rằng các bé phải đối mặt với những thách thức kinh tế và xã hội về khả năng di chuyển cũng như thiếu khả năng tiếp cận các cơ sở chăm sóc sức khỏe và giáo dục đặc biệt vì tình trạng khuyết tật nghiêm trọng của các em.
Ở Zambia, người khuyết tật bị kỳ thị do những niềm tin truyền thống tiêu cực, những định kiến cố hữu và sự thiếu hiểu biết. Kết quả là trẻ em và người lớn khuyết tật thường bị bỏ rơi, cô lập và phân biệt đối xử.
Ngôi trường cho các em khuyết tật ra đời
Năm 1995, các Nữ tu Thánh Tâm Chúa Giêsu và Mẹ Maria đã thực hiện một cuộc khảo sát tại thị trấn Bauleni, một khu ổ chuột nghèo, đông dân cách Lusaka khoảng 10 km về phía đông nam, để xác định số lượng trẻ em có nhu cầu đặc biệt sống trong khu vực đó.
Các nữ tu phát hiện ra rằng hơn 100 trẻ em và người trẻ khuyết tật từ 10 tháng đến 24 tuổi sống trong các ngôi nhà, bị cách ly với công chúng vì khuyết tật. Tác động tàn phá của đại dịch HIV/AIDS vào đầu những năm 1990 cũng dẫn đến sự gia tăng số lượng trẻ em mồ côi tràn ngập đường phố Lusaka.
Bắt đầu với bốn phòng học, trường hoạt động theo hai hướng, giáo dục nhu cầu đặc biệt và giáo dục phổ thông, và đã phát triển rất nhanh. Hơn 200 trẻ khuyết tật từ mầm non đến lớp 12 được theo học. Cơ sở này có hơn 1.000 người học và đã mở rộng để cung cấp các khóa đào tạo về kỹ năng làm việc và dinh dưỡng.
Để đáp ứng những nhu cầu đó, Dự án và Trường học nhu cầu đặc biệt ở Bauleni, do các Nữ tu Thánh Tâm Chúa Giêsu và Mẹ Maria tại Tổng Giáo phận Lusaka quản lý, đã ra đời một năm sau đó.
Sơ Yvonne Mwila, giám đốc trường, chia sẻ: “Chúng tôi là trường học duy nhất ở Lusaka và Zambia có các lớp học dành cho trẻ em điếc-mù và trẻ em đa khuyết tật, và đó là một thành công lớn đối với chúng tôi”. Sơ cho biết cơ sở này, kết hợp với Viện Giáo dục Đặc biệt Zambia, thăm khám bệnh cho các em một cách toàn diện và đưa ra nhu cầu về việc có giáo viên có trình độ trước khi các học sinh được nhận vào lớp để các em có thể hòa nhập với xã hội và tham gia hiệu quả.
Đảm bảo cho các em khuyết tật một tương lai tươi sáng hơn
Trường cung cấp hỗ trợ tâm lý xã hội, vật lý trị liệu, trị liệu ngôn ngữ, tư vấn và cung cấp thuốc điều trị động kinh, cùng các dịch vụ khác. Ngoài việc được công nhận là trung tâm xuất sắc về giáo dục hòa nhập, có nhu cầu đặc biệt, trường còn cung cấp chương trình đào tạo tại chỗ cho giáo viên và nhân viên hỗ trợ làm việc với trẻ em và thanh thiếu niên có nhu cầu đặc biệt.
Cơ sở này hỗ trợ các bậc cha mẹ và gia đình bằng cách cung cấp các dịch vụ tư vấn và dịch vụ vật lý trị liệu miễn phí cho trẻ em khuyết tật, cùng với các kỹ năng làm việc và đào tạo để giúp đảm bảo cho các em một tương lai tươi sáng hơn. Dự án cũng thực hiện chương trình giáo dục tại nhà cho hơn 200 trẻ em khuyết tật không thể đến cơ sở giáo dục và xa trường học và ở khu vực nông thôn.
Để giúp cho dự án bền vững và tự lực, trường điều hành các dự án tạo thu nhập, bao gồm tiệm bánh, sản xuất rau, nghề mộc, may đo, cửa hàng và chăn nuôi heo.
Với phương châm "được kêu gọi yêu thương và phục vụ", chương trình giáo dục tại nhà dành cho thanh thiếu niên khuyết tật ở Zambia do các Nữ tu Thánh Tâm Chúa Giêsu và Mẹ Maria điều hành nhấn mạnh đến sự an toàn và quyền lợi của trẻ em. Được biết đến với sứ mạng hỗ trợ trẻ em có nhu cầu phát triển, ngôi trường đã mang lại hy vọng cho những gia đình trước đây gặp khó khăn và hiện đang được chăm sóc.
Gertrude Phiri, mẹ của một đứa trẻ 10 tuổi bị bại não bẩm sinh, cho biết bà phủ nhận tình trạng khuyết tật của đứa con thứ hai. “Nhưng sau khi được tư vấn ở đây, tôi tin rằng Chúa sẽ nhìn thấy tôi vượt qua cuộc đấu tranh khi nuôi dạy một đứa trẻ gặp khó khăn về thể lý.”
Nguồn: vaticannews